Katarzyna ze Sieny
dziewica doktor Kościoła patronka Europy | |||
![]() | |||
Data i miejsce urodzenia | 25 marca 1347 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 29 kwietnia 1380 | ||
Czczona przez | |||
Kanonizacja | 14 kwietnia 1461 | ||
Wspomnienie | 29 kwietnia | ||
Atrybuty | krzyż, różaniec, lilia, tiara, serce gorejące | ||
Patronka | Europy, świeckich dominikanów, pielęgniarek, strażników i strażaków | ||
Szczególne miejsca kultu | |||
| |||
|
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Saint_Catherine_of_Siena_tomb.jpg/250px-Saint_Catherine_of_Siena_tomb.jpg)
Katarzyna ze Sieny wł. Caterina Benincasa (ur. 25 marca 1347 w Sienie, zm. 29 kwietnia 1380 w Rzymie) – włoska tercjarka dominikańska, mistyczka, katolicka święta, doktor Kościoła i patronka Europy.
Życiorys
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Caterina_-_Libro_della_divina_dottrina%2C_circa_1475_-_2367969.jpg/220px-Caterina_-_Libro_della_divina_dottrina%2C_circa_1475_-_2367969.jpg)
Katarzyna Benincasa pochodziła z mieszczańskiej rodziny ze Sieny. Urodziła się jako przedostatnie dziecko (z 25 rodzeństwa) Jakuba Benincasy i Lapy Piangenti, córki poety Nuccio Piangentiego. Jej bliźniacza siostra zmarła niedługo po narodzeniu. W 1354 w wieku 7 lat prywatnie ślubowała Bogu dziewictwo, a w 1363, wbrew woli rodziców, wstąpiła do fraterni świeckiego Zakonu Braci i Sióstr od Pokuty św. Dominika (tercjarzy dominikańskich) przy kościele dominikanów w Sienie. Po złożeniu przyrzeczeń tercjarskich (profesji tercjarskiej) w wieku 17 lat prowadziła w swoim rodzinnym domu ascetyczne, niemal klasztorne życie zgodne z zasadami duchowości dominikańskiej, pomagając jednocześnie biednym, chorym i trędowatym. W 1370, uzasadniając to wolą Chrystusa, rozpoczęła życie apostolskie.
Mimo że była niepiśmienna, posiadała dużą inteligencję, mądrość i charyzmat apostolski[1]. Dzięki tym przymiotom i wewnętrznemu natchnieniu zaangażowała się w sprawy Kościoła oraz w problemy polityczne ówczesnej Europy. Jej priorytetem były działania na rzecz powrotu papieża z Awinionu (z Niewoli awiniońskiej) do Rzymu co w końcu się urzeczywistniło. Jej wpływowi przypisuje się liczne nawrócenia osób pochodzących z różnych warstw społecznych. Posiadała charyzmat wypędzania demonów z osób opętanych. 1 kwietnia 1375 w jednym z kościołów w Pizie otrzymała stygmaty w formie krwawych promieni (nie zaś otwartych ran). Zmarła w Rzymie w wieku 33 lat, ofiarowując swoje życie i śmierć za Kościół i papieża. Jej ciało, bez głowy spoczywającej w kościele św. Dominika w Sienie, znajduje się w rzymskiej bazylice Santa Maria sopra Minerva.
Katarzyna ze Sieny jest autorką Dialogu o Bożej Opatrzności, zwanego Księgą Boskiej Nauki (Księgą Bożej Doktryny), którą, nie potrafiąc pisać, podyktowała w mistycznym natchnieniu oraz licznych Listów, które również dyktowała i wysyłała do papieża, biskupów, monarchów i innych wpływowych ludzi i instytucji.
Według niektórych przekazów (np. List Barducciego) Katarzyna zmarła w wyniku choroby żołądka utrudniającej przyjmowanie pokarmów. Istnieje jednak prawdopodobieństwo, że bezpośrednią przyczyną śmierci było zagłodzenie[2] się w wyniku ścisłego postu i innych umartwień o charakterze ekspiacyjnym. Jest to przypadek zjawiska znanego jako anorexia mirabilis.
Kult
Patronat
Jest patronką: Europy, Włoch, Rzymu, Sieny, diecezji Allentown (Pensylwania, USA), pielęgniarek, strażników i strażaków, osób cierpiących oraz kobiet, które poroniły. Jest również główną patronką Trzeciego Zakonu Dominikańskiego[3].
Dzień obchodów
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Lesser_Poland_St._Catherine_of_Siena.jpg/220px-Lesser_Poland_St._Catherine_of_Siena.jpg)
Wspomnienie liturgiczne jako wspomnienie obowiązkowe w Kościele katolickim obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci (29 kwietnia). W latach 1628–1969 wspomnienie obchodzono 30 kwietnia, aby nie kolidowało ze wspominaniem św. Piotra z Werony. Po reformie liturgicznej powrócono do pierwotnej daty.
W całym Zakonie Kaznodziejskim jej wspomnienie ma rangę uroczystego święta. Również w krajach europejskich ma rangę święta, gdyż jest patronką Europy, ogłoszoną przez Jana Pawła II.
Ikonografia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Franceschini%2C_Baldassare_-_St_Catherine_of_Siena_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Franceschini%2C_Baldassare_-_St_Catherine_of_Siena_-_Google_Art_Project.jpg)
W ikonografii święta przedstawiana jest w biało-czarnym habicie dominikańskim, w dłoniach na których widnieją stygmaty trzyma białą lilię (symbolizującą czystość) i książkę (symbol nauki), często różaniec (symbol modlitwy), albo krzyż (śmierć dla uciech światowych), na głowie zazwyczaj korona cierniowa (rozmyślanie nad Męką Pańską).
Kanonizacja
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Head_of_Saint_Catherine_of_Siena.jpg/220px-Head_of_Saint_Catherine_of_Siena.jpg)
Św. Katarzyna ze Sieny kanonizowana została 14 kwietnia 1461 przez papieża Piusa II, 4 października 1970 św. Paweł VI ogłosił ją doktorem Kościoła, a św. Jan Paweł II ogłosił ją w 1999 współpatronką Europy, obok św. Brygidy Szwedzkiej, św. Benedykta z Nursji i św. Cyryla i Metodego.
Zobacz też
- Świeccy dominikanie
- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- Kościół katolicki wobec integracji europejskiej
- święta Katarzyna – inne święte postaci o tym imieniu
Przypisy
Bibliografia
- Maria Adelaide Mongini. Rozwój kultu i ikonografii św. Katarzyny ze Sieny w Polsce. Lublin. Towarzystwo Naukowe KUL. 2006 ISBN 83-7306-295-5.
- Rudolph M. Bell: Holy Anorexia. Chicago: The University of Chicago Press, 1985.
- Święta Katarzyna ze Sieny, patronka Europy – materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 29.04.2009]
Linki zewnętrzne
- Życie św. Katarzyny ze Sieny na opoka.org.pl
- Polskie przekłady dzieł Katarzyny: Dialog, Listy oraz Żywot Rajmunda z Kapui OP
- Dzieła Katarzyny ze Sieny w bibliotece Polona
- Żywot Ś. Katarzyny z Senny w Żywotach świętych Piotra Skargi
- p
- d
- e
XIII wiek | |
---|---|
XVI wiek |
|
XVIII wiek |
|
XIX wiek |
|
XX wiek |
|
XXI wiek |
|
- Kategoria Doktorzy Kościoła
- Kategoria Urzędy i tytuły kościelne
- p
- d
- e
|
- ISNI: 0000000120966249
- VIAF: 90633132
- ULAN: 500372058
- LCCN: n79011075
- GND: 11856059X
- NDL: 00712012
- LIBRIS: 64jlmtjq2j5607x
- BnF: 118955484
- SUDOC: 02749988X
- SBN: CFIV034722
- NLA: 35026584
- NKC: jn20000603312
- BNE: XX1133551
- NTA: 069111723
- BIBSYS: 90639186
- CiNii: DA01851171
- Open Library: OL709873A
- PLWABN: 9810596487505606
- NUKAT: n97011816
- J9U: 987007275920805171
- PTBNP: 43632
- CANTIC: a10062841
- NSK: 000035800
- CONOR: 41882723
- BNC: 000071603
- BLBNB: 000578420
- KRNLK: KAC201101160, KAC201109945
- LIH: LNB:V*336154;=BI
- PWN: 3921124
- Britannica: biography/Saint-Catherine-of-Siena
- Universalis: catherine-de-sienne
- БРЭ: 1976611
- NE.se: katarina-av-siena
- SNL: Katarina_av_Siena
- Catalana: 0016542
- DSDE: Katarina_fra_Siena
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 30847