1918

Падзеі

• 3 студзеня: У Мінску створаны Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з’езда.
• 10 студзеня: Расійская дзяржава стала называцца Расійскай Сацыялістычнай Федэратыўнай Савецкай Рэспублікай (РСФСР).
• 31 студзеня: Паводле дэкрэта Уладзіміра Леніна ў Народным камісарыяце па нацыянальных справах у Петраградзе створаны Беларускі нацыянальны камісарыят.
• 1 лютага: Пачалося Котарскае паўстанне ў Чарнагорыі.
• 9 лютага: Цэнтральныя дзяржавы, што супрацьстаялі Расіі ў І сусветнай вайне, выдалі бальшавікам ультыматум, патрабуючы падпісання міру на іх умовах.
• 14 лютага: Увядзенне ў Савецкай Расіі грыгарыянскага календара.
• 16 лютага: Літоўская Тарыба абвясціла Дэкларацыю незалежнасці Літвы.
• 19 лютага:
  • Аблвыканкамзах і СНК Заходняй вобласці і фронту выехалі з Мінска ў Смаленск. Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з’езда ў загадзе № 1 абвясціў, што «ўзяў уладу ў свае рукі».
  • Віленская беларуская рада прыняла пастанову, паводле якой сувязь паміж Расіяй і Беларуссю абвяшчалася парванай.
• 21 лютага:
  • Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з’езда выдаў Першую Устаўную грамату да народаў Беларусі, створаны Народны Сакратарыят Беларусі.
  • Нямецкія войскі ўвайшлі ў Мінск.
  • СНК РСФСР прыняў дэкрэт-заяву «Сацыялістычная Айчына ў небяспецы!»
• 24 лютага: Эстонія абвясціла незалежнасць.
• 25 лютага: Створана «Менскае беларускае прадстаўніцтва».
• 3 сакавіка: Мірны дагавор Савецкай Расіі з Германіяй, Аўстра-Венгрыяй, Балгарыяй і Турцыяй падпісаны ў Брэст-Літоўску.
• 5 сакавіка: Перавод сталіцы Савецкай Расіі з Петраграда ў Маскву.
• 8 сакавіка:
  • Першае зарэгістраванае захворванне ў двухгадовай пандэміі грыпу.
  • На акупаванай нямецкімі войскамі тэрыторыі Курляндскай губерні абвешчана Герцагства Курляндскае і Семігальскае.
• 9 сакавіка: Выканкам Рады Усебеларускага з’езда выдаў Другую Устаўную грамату да народаў Беларусі, паводле якой абвяшчалася Беларуская Народная Рэспубліка (БНР).
• 15 сакавіка: Брэсцкі мір ратыфікаваны 4-м Надзвычайным Усерасійскім з’ездам Саветаў.
• 18 сакавіка: На пасяджэнні Рада Усебеларускага з’езда была перайменавана ў Раду БНР.
• 19 сакавіка: Рада БНР прыняла палажэнне аб вярхоўнай уладзе БНР. Абвяшчалася, што ніводзін закон не будзе мець сілы без зацвярджэння яго Радай.
• 23 сакавіка: Германская імперыя прызнала незалежнасць Літвы.
• 25 сакавіка: Абвяшчэнне незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі ў Трэцяй Устаўнай грамаце.
• 20 красавіка: «Менскае беларускае прадстаўніцтва» дамаглося згоды германскага камандавання на стварэнне груп беларускіх саветнікаў пры акупацыйнай адміністрацыі.
• 24 красавіка: Адбыўся першы танкавы бой паміж брытанскім Mark IV і нямецкім А7V танкамі.
• 25 красавіка: Фракцыя «Менскага беларускага прадстаўніцтва» на пасяджэнні Рады БНР ініцыявала прыняцце тэлеграмы кайзеру Вільгельму II, у якой заяўлялася, што будучыню Беларусі яны бачаць пад апекай германскай дзяржавы.
• 28 красавіка: Дзяржаўнай і абавязковай мовай БНР абвешчана беларуская.
• 7 мая: Заключаны Бухарэсцкі мірны дагавор паміж Румыніяй і Цэнтральнымі дзяржавамі, якія ўдзельнічалі ў Першай сусветнай вайне.
• 14 мая: Рада БНР даручыла Р. Скірмунту фарміраванне новага ўрада Беларускай Народнай Рэспублікі.
• 15 мая: Рада Беларускай Народнай Рэспублікі зацвердзіла герб «Пагоня» як дзяржаўны.
• 1 чэрвеня:
  • У Мінску пачаўся з’езд беларускага каталіцкага духавенства.
  • У Мінску адкрылася кансерваторыя.
• 11 ліпеня:
  • Літоўская Тарыба абвясціла Літву канстытуцыйнай манархіяй.
  • Пачаў працаваць Беларускі народны ўніверсітэт у Маскве.
• 17 ліпеня: У Маскве пачаўся Усерасійскі з'езд бежанцаў з Беларусі.
• 22 ліпеня: Cфармаваны Урад БНР на чале з І. Серадой.
• 5 жніўня: Пачалося леваэсэраўскае Аршанскае паўстанне.
• 8 жніўня: У час 1-й сусветнай вайны пачалася бітва пры Ам’ене.
• 11 кастрычніка: Рада БНР зацвердзіла часовую Канстытуцыю, Народны Сакратарыят перайменаваны ў Раду Народных Міністраў БНР.
• 17 кастрычніка: Венгрыя аб’явіла аб незалежнасці ад Аўстрыі.
• 19 кастрычніка: Абвешчана Заходне-Украінская Народная Рэспубліка.
• 1 лістапада: Рэйд на Пулу праведзены двума афіцэрамі ВМС Італіі з мэтай знішчэння караблёў аўстра-венгерскага флота.
• 3 лістапада: Польшча абвясціла незалежнасць ад Расіі.
• 11 лістапада:
  • Заключана Камп’енскае перамір’е, завяршэнне Першай сусветнай вайны.
  • Сфарміраваны першы кабінет міністраў Літвы.
• 12 лістапада: Аўстрыя абвешчана рэспублікай.
• 13 лістапада: Апублікавана пастанова УЦВК РСФСР аб сксаванні Брэсцкага міру ў сувязі з паражэннем Германіі ў Першай сусветнай вайне
• 15 лістапада: Закрыта Свіслацкая беларуская настаўніцкая семінарыя
• 18 лістапада:
  • Абвешчана незалежнасць Латвіі.
  • У Омску казакі арыштавалі членаў Часовага Усерасійскага ўраду (Дырэкторыі), уладу Вярхоўнага Правіцеля атрымаў адмірал А. Калчак.
• 19 лістапада: Заснаваны Віцебскі губернскі музей.
• 22 лістапада: Юзаф Пілсудскі абвешчаны «часовым начальнікам» Польскай дзяржавы.
• 23 лістапада: Народны сакратарыят Беларусі дамовіўся з уладамі Літоўскай Рэспублікі аб пераходзе штаба 1-га палка БНР пад літоўскае камандаванне.
• 27 лістапада:
  • У склад Літоўскай Тарыбы кааптаваны 6 прадстаўнікоў Віленскай беларускай рады. Створана Міністэрства беларускіх спраў Літвы.
  • Заснавана Нацыянальная акадэмія Украіны.
• 1 снежня: Узнікненне Югаславіі. Ісландыя стала суверэннай краінай, застаўшыся ва уніі з Даніяй.
• 3 снежня: Рада і ўрад БНР пераехалі ў Вільню.
• 4 снежня: Прэзідэнт ЗША Вудра Вільсан адплыў у Еўропу для удзелу ў Версальскай мірнай канферэнцыі — упершыню найвышэйшая асоба ЗША выехала за межы краіны.
• 6 снежня: Біскуп Зыгмунт Лазінскі разам з ксяндзом Фабіянам Абрантовічам правёў першае беларускае багаслужэнне ў Мінску.
• 8 снежня: На пасяджэнні ЦК КПЛіЗБ ў Вільні ўтвораны Часовы рэвалюцыйны рабоча-сялянскі ўрад Літвы.
• 10 снежня: Чырвоная Армія ўступіла ў Мінск.
• 15 снежня: Распачаў працу Гродзенскі беларускі сялянскі з'езд.
• 18 снежня: ЦВК груп Сацыял-дэмакратыі Каралеўства Польскага і Літвы пачало выдаваць у Мінску на польскай мове газету «Młot».
• 21 снежня: У складзе літоўскіх узброеных сіл створаны Першы беларускі полк (Гродна).
• 22 снежня: У Мінску заснаваны Беларускі савецкі тэатр.
• 27 снежня: Рада БНР пераехала з Вільні ў Гродна.

Нарадзіліся

• 23 студзеня: Гертруда Элаян, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1988) (пам. 21.2.1999)
• 26 студзеня: Філіп Хасэ Фармер, амерыканскі пісьменнік-фантаст
• 26 студзеня: Нікалае Чаўшэску, прэзідэнт Румыніі (пам. 25.12.1989)
• 5 сакавіка: Джэймс Тобін, амерыканскі эканаміст, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (пам. 11.3.2002)
• 6 чэрвеня: Эдвін Крэбс, амерыканскі біяхімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1992) (пам. 21.12.2009)
• 3 ліпеня: Рыгор Бярозкін, беларускі літаратуразнавец
• 14 ліпеня: Інгмар Бергман, шведскі кінарэжысёр
• 18 ліпеня: Нельсан Мандэла, паўднёваафрыканскі палітык
• 21 верасня: Фёдар Янкоўскі, беларускі мовазнавец, фалькларыст, празаік
• 22 кастрычніка: Алесь Бажко, беларускі пісьменнік, перакладчык
• 25 снежня: Зінаіда Ігнатаўна Канапелька, беларуская актрыса

Памерлі

• 2 лютага: Арэстэ Саламонэ, італьянскі лётчык
• 20 красавіка: Карл Фердынанд Браўн, фізік
• 5 мая: Ніко Пірасмані, грузінскі мастак-прымітывіст
• 19 мая: Фердынанд Ходлер, швейцарскі мастак
• 20 мая: Карусь Каганец, беларускі пісьменнік, мастак, графік, скульптар і мовазнавец (нар. 1868)
• 27 чэрвеня: Жазеф Пеладан, французскі пісьменнік і акультыст
• 3 ліпеня: Мехмед V, султан Асманскай імперыі
• 18 кастрычніка: Уладзімір Стукаліч, расійска-беларускі гісторык і краязнавец
• 9 лістапада: Гіём Апалінер, французскі паэт
• 27 лістапада: Багуміл Кубішта, чэшскі мастак